Drzewo roku 1999 – WIĄZ, część IV. ROZMNAŻANIE WEGETATYWNE

Autor: prof. dr hab. Mieczysław Czekalski

Archiwum Szkółkarstwa

Poszczególne gatunki wiązów najczęściej rozmnaża się z nasion (czyt. „Szkółkarstwo” 3/99), a odmiany — dotychczas głównie przez szczepienie. Niekiedy jednak także gatunki mogą być rozmnażane wegetatywnie, najprościej jest to robić przez odkłady, zwykłe z odrostów korzeniowych i odrośli.

Odkłady sporządza się w czerwcu, a ukorzenianie pędów trwa do dwóch lat. Odrosty korzeniowe, po odcięciu od roślin matecznych, czasami nadają się od razu do sadzenia na miejsce stałe, ale niekiedy musza być uprawiane w szkółce jeszcze przez rok. Tym sposobem reprodukuje się wiązy w leśnictwie (tzw. odnowienie odroślowe), ale uzyskane tą drogą rośliny mogą też służyć jako podkładki do szczepienia.

Szczepienie

Jest to najczęstszy sposób rozmnażania odmian i rzadkich gatunków obcego pochodzenia. Dla takich odmian, jak 'Camperdownii’, 'Pendula’ i 'Umbraculifera’ odpowiednią podkładką jest wiąz górski (Ulmus glabra), dla 'Dampieri’, 'Exoniensis’ i 'Wredei’ (fot.) — także wiąz polny (U. minor), który wydaje jednak odrosty korzeniowe i odrośla. Nowe odmiany, tolerancyjne wobec choroby naczyniowej, szczepi się również na wiązie holenderskim (U. x hollandica). Wiąz szypułkowy (U. laevis) nie wykazuje zgodności z innymi gatunkami i odmianami, i nie może być stosowany jako podkładka.

ODMIANA 'WREDEI’

Szczepi się w klin, przez stosowanie, w  półszparę boczną, ewentualnie w kożuchówkę na wysokości 1,8–2,2 m. W tunelu foliowym szczepienie można rozpocząć w marcu, natomiast w polu — na początku kwietnia. W tym pierwszym terminie niektórzy szkółkarze zalecają lekkie przesuszenie podkładki przed zabiegiem. Pędy wiązów są cienkie, na zrazy używa się więc silnych pędów jednorocznych, dwu- , a nawet trzyletnich. Czasami wymienione wyżej taksony są prowadzone w formie krzewiastej, wtedy szczepi się tuż nad szyjką korzeniową. Odmiana 'Wredei’ bywa szczepiona także zimą w ręku.
Sporadycznie praktykowana jest okulizacja śpiącym pąkiem (oczkiem).

Sadzonki

– Sadzonki korzeniowe. Pobrane od grudnia do stycznia, z młodych i dojrzałych roślin, korzenie tnie się na sadzonki długości 5–8 cm. Przed umieszczeniem w indywidualnych pojemnikach zanurza się sadzonki w zawiesinie preparatów zawierających kaptan lub benomyl i — ewentualnie dodatkowo — traktuje stymulatorem ukorzeniania. Niezbędne jest zachowanie biegunowości i takie umieszczenie sadzonek, aby ich górny koniec znajdował się około 1 cm nad powierzchnią podłoża. Pojemniki z sadzonkami przykrywa się niskim tunelikiem foliowym i utrzymuje temperaturę podłoża 20–21°C. W powstającym na powierzchni cięcia, zielono zabarwionym, kalusie różnicują się pąki przybyszowe dające początek nowym roślinom. Nowo powstałe pędy, długości około 15 cm i z 6–8 liśćmi, można przeznaczyć na sadzonki zielne. Przed umieszczeniem w podłożu ich dolne końce zanurza się na krótko w zawiesinie preparatów Kaptan lub Benlate i traktuje kwasem indolilomasłowym (IBA) — o stężeniu 0,8%, Ukorzeniaczem A, AB lub mieszanką IBA — 0,8% z kwasem alfanaftylooctowym (NAA) — 0,37%. Ukorzenia się w zamgławianej szklarni lub tunelu foliowym, najlepiej w podłożu z torfu i piasku (1 : 1) lub trocin, torfu i piasku (3 : 2 : 1) o temperaturze 20–22°C. Gdy na sadzonkach ukażą się pierwsze korzenie, należy zmniejszyć częstotliwość zamgławiania. Po 8 tygodniach ukorzenione jest około 70% sadzonek (wynik zależy od gatunku lub odmiany). Rośliny przesadza się wówczas do większych pojemników i zamgławia przez 3–4 tygodnie, po czym stopniowo hartuje przygotowując do zimy. Otrzymane tą metodą młode wiązy źle znoszą zimę i powinny zimować w miejscu zabezpieczonym przed mrozem.
– Sadzonki zielne pobiera się z roślin (najlepiej młodych) uprawianych w gruncie oraz „podpędzonych” w szklarni lub tunelu. Tym sposobem rozmnaża się, na przykład, odmiany 'Jacqueline Hillier’ i 'Geisha’. Sadzonki wiązu górskiego (U. glabra), pobierane w czerwcu, traktowane IBA (0,5%) z dodatkiem benomylu (15%) i umieszczone w mieszance torfu z piaskiem (1 : 1) ukorzeniały się w 65%.
– Sadzonki zdrewniałe. Ta metoda rozmnażania bywa praktykowana w Nowej Zelandii dla wiązu angielskiego (U. procera) 'Van Houttei’. Pędy o średnicy około 1 cm, z ubiegłorocznych przyrostów, ścinane są zimą. Z nich sporządza się sadzonki długości 20–25 cm, które nacina się z boku, traktuje IBA (0,8%), umieszcza na głębokość 7,5 cm w odkażonym (chloropikryną) podłożu i przykrywa tunelem foliowym. Skuteczność ukorzeniania sięga 50%. U nas, z pędów pobranych zimą, można by sporządzać sadzonki wiosną i ukorzeniać je w nieogrzewanym tunelu, przykryte dodatkowo małym tunelikiem.

Brak postów do wyświetlenia

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.