Festiwal traw ozdobnych „Jesienne Barwy Traw” to wydarzenie obowiązkowe dla miłośników tych roślin. Organizowane jest ono już od 13 lat przez Małgorzatę i Artura Majów, szkółkarzy i właścicieli centrum ogrodniczego Daglezja w Rykach. Trawy ozdobne są w centrum zainteresowania i stanowią przewodni motyw roślinny w nowych ogrodach pokazowych przy szkółce. W starszej części ogrodu można natomiast znaleźć wiele ciekawych, kolekcjonerskich odmian gatunków iglastych. Ostatnia edycja festiwalu „Jesienne Barwy Traw” odbyła się w niedzielę 15 września 2024 r.
Od ogrodu przydomowego do pokazowego
Pierwsze rośliny w ogrodzie przylegającym do domu właścicieli i później Centrum Ogrodniczego Daglezja posadzono w 1998 r. Jak wspomina Artur Maj, początkowo miał być to ogród prywatny. Najszybciej powiększała się kolekcja oryginalnych taksonów roślin iglastych.
Z czasem właściciele zaczęli szukać roślin, które dobrze by się komponowały z „iglakami”. I tak narodziło się zainteresowanie ozdobnymi trawami. Jak wspomina producent, wówczas rośliny te były mało znane. Asortyment kolekcjonowano zagranicą, gdzie trawy były już „pełnoprawnymi” roślinami ozdobnymi.
Nasz rynek przyjmował tę nowinkę bardzo powoli. Jednak szkółkarska intuicja nie zawiodła producentów z Ryk – wysiłki poniesione na promocję i edukację odbiorców przyniosły pozytywny efekt. Obecnie ozdobne trawy i turzyce stanowią większą część asortymentu szkółki Daglezja. Drugim flagowym produktem są szczepione rośliny iglaste.
W nowszej części ogrodu przy ul. Zielonej w Rykach założono rabatę złożoną głównie z ozdobnych traw i bylin, gdzieniegdzie poprzeplatanych krzewami ozdobnymi. Tam też znajduje się jedna z największych na świecie kolekcja miskanta chińskiego, której Polskie Towarzystwo Dendrologiczne w 2016 r. przyznało status kolekcji narodowej.
W otaczającym pokaźny staw ogrodzie można znaleźć wiele ciekawych zakątków tematycznych. Nie brakuje w nim zastosowanych z wyczuciem dekoracji ogrodowych. Żyjący w pośpiechu znajdą w tym miejscu wytchnienie. A właściciele ogrodów mogą podpatrzyć ciekawe kompozycje roślinne i spróbować je przenieść na własne podwórko.
Majowe Ogrody – od trzech lat
Nowe ogrody pokazowe – pod nazwą Majowe Ogrody – powstają od 2021 r. i także są udostępnione do zwiedzania. Składają się one z kilku części, które powstawały stopniowo. Jak informował A. Maj, celem pierwszych nasadzeń było pokazanie potencjału traw ozdobnych i możliwości stworzenia atrakcyjnego ogrodu tylko z tej grupy roślin.
Trawy ozdobne dają ogromne możliwości kompozycyjne pod względem faktury, wysokości, pokroju, barwy liści i kwiatostanów – podkreśla pan Artur. W pierwszej części ogrodu dominują miskanty chińskie. Szkółkarz poinformował, że najlepiej sprzedającą się odmianą tego gatunku są ‘Memory’ o okazałych, jedwabistych, białoperłowych kwiatostanach, której nie sposób pomylić z inną.
Zwracał jednak też uwagę na posadzoną w tym ogrodzie odmianę własną ‘Golden Galaxy’ o początkowo złocistych kwiatostanach, atrakcyjnie mieniących się w słońcu. Liście tej trawy przebarwiają się na żółtopomarańczowo i są ładnym tłem dla kremowych w późniejszej fazie rozwoju wiech. Odmiana w tym roku po raz pierwszy trafi do handlu.
Z ciekawszych taksonów traw ozdobnych szkółkarz zwracał też uwagę na trzęślicę modrą BansheePBR, która jest polską odmianą wyhodowaną przez Katarzynę i Tomasza Grochowskich. Charakteryzuje się ona bardzo licznymi, ażurowymi kwiatostanami pojawiającymi się już w czerwcu.
Początkowo są one purpurowe, a potem stają się beżowe. Zdaniem szkółkarza to dobra propozycja na rabaty miejskie. Warto też zwrócić uwagę na inną odmianę tych hodowców – proso rózgowate ‘Nosferatu’PBR, które zachwyca barwą liści. Część z nich jest niebieskawa, a część – intensywnie bordowofioletowa.
W nowszej odsłonie
Jako drugie w kolejności powstały rabaty, na których zaprezentowano potencjał innych, mniej znanych gatunków traw ozdobnych – palczatek, trzęślic, prosa. Stworzono z nich większe, jednolite nasadzenia, umiejętnie przeplatając je z krzewami ozdobnymi. Można tam znaleźć inspiracje na kompozycje do własnego ogrodu.
Kolejna część ogrodu to nasadzenia traw ozdobnych z bylinami i krzewami ozdobnymi – zwłaszcza hortensjami bukietowymi, z którymi trawy jesienią znakomicie się komponują. Zainteresowanie wzbudzają zwłaszcza odmiany z kolekcji LIVING CREATIONS®, które cechują się niskim wzrostem, zwartym pokrojem, dużymi kwiatostanami i sztywnymi pędami.
Najnowsze nasadzenia powstały w 2022 r. Stworzono m.in. ogród preriowy, w którym zaprezentowano gatunki najlepiej znoszące suszę i upał. Wśród nich znalazły się m.in. butelua smukła ‘Blonde Ambition’, poronica śmiałkowa JS® Delicatesse, rozplenica wschodnia w odmianach, palczatka Gerarda ‘Blackhawks’PBR.
W najnowszej części ogrodu pokazano też taksony dobrze się prezentujące w jednolitych, większych nasadzeniach (np. w miastach). Tu można obejrzeć m.in. tymotkę Boehmera, proso rózgowate w odmianach ‘Northwind’ o strzelistym pokroju i niebieskawych liściach i ‘Apache Rose’ o różowych kwiatostanach i purpurowych końcówkach liści jesienią. Na rabacie uwagę zwracała też kortaderia pampasowa ‘Patagonia’, częściej nazywana trawą pampasową. Tworzy ona dość rzadkie kwiatostany, ale wyrastają one wcześnie – już w lipcu. Jest główną zaletą jest dobra mrozoodporność – bez problemu przetrzymała kilka ostatnich zim na wschodzie Polski.
Z wizytą na mateczniku
Widok ozdobnych traw na mateczniku, posadzonych w długich pasach, powiewających na wietrze, był niezwykle kojący. Szkółkarz opowiedział o cyklu produkcji traw i zaprezentował odmiany.
Wyróżnił m.in. proso rózgowate JS® Buffalo GreenPBR. Trawa ta dorasta do wysokości 80 – 100 cm, ma sztywny i zwarty pokrój i można ją sadzić w formie niskich żywopłotów.
Ciekawą odmianą jest miskant olbrzymi ‘Meidl’, którego liście nie podsychają od dołu, rośliny kwitną co roku (wiechy osiągają długość nawet 40 cm), a pędy są fioletowo przebarwione. Szkółkarz zwracał też uwagę na odmianę ‘Gilded Tower’ tego samego gatunku, u której liście są paskowane, zielono-żółte. Uwagę zwracała też odmiana ‘Heron’ miskanta chińskiego, wyselekcjonowana przez Marka Synowca. Jej zaletą są czysto białe kwiatostany w pełni kwitnienia. Długimi, smukłymi kwiatostanami uwagę zwracała rozplenica wschodnia ‘Fairy Tails’.
Niełatwa hodowla
W Szkółce Roślin Ozdobnych Daglezja prowadzi się też własną selekcję odmian traw ozdobnych. Proces ten nie jest łatwy, bo jak zaznaczył Artur Maj, czasem z 14 tysięcy posadzonych siewek tylko dwie okazują się warte dalszej obserwacji. Ale szkółkarz ma już sukcesy w tej materii.
Jedną z pierwszych wprowadzonych na rynek odmian jest miskant chiński ‘Boucle’PBR, który został nagrodzony na polskich i zagranicznych targach branżowych. Intensywnie purpurowe kwiatostany tej odmiany są początkowo zbite, mocno karbowane, a po otwarciu są zmierzwione i poskręcane.
Warta uwagi jest odmiana ‘Folklor’ tego samego gatunku o bordowych kwiatostanach z białymi „pędzelkami” i pomarańczowoczerwonych liściach jesienią. Bordowymi liśćmi i purpurowymi wiechami (po przekwitnięciu – srebrzystymi) uwagę zwraca odmiana ‘Buraczok’ miskanta chińskiego. W sumie w swoim portfolio hodowlanym A. Maj ma 18 odmian miskanta chińskiego, jedną rozplenicy japońskiej i dwie prosa rózgowatego. Opis wszystkich kreacji dostępny jest na stronie internetowej szkółki.
Artur Maj wyselekcjonował w ostatnim czasie ciekawą, jeszcze nienazwaną odmianę miskanta, która w czasie sezonu tworzy cały czas pędy kwiatostanowe. Dzięki temu na jednej roślinie widoczne są kwiatostany na różnej wysokości, w różnym stadium rozwoju. Trawa ta jest niewysoka (do 1 m), liście odchodzą pod kątem, a kwiatostany są wyeksponowane ponad liśćmi.
Wartość dodana
Popularność traw ozdobnych potwierdzają obecni na tej imprezie liczni goście. Mogą oni pospacerować po ogrodzie, porozmawiać ze szkółkarzami i zaopatrzyć się w ciekawe taksony ozdobnych traw, ale nie tylko. Rośliny w ogrodzie są dobrze opisane, co pozwala czerpać pomysły na własną zieloną enklawę. W tym roku wydarzeniu towarzyszyły warsztaty florystyczne prowadzone przez Monikę Szczurek. Ich tematem były wianki, które uczestniczki warsztatów wiły z kwiatostanów znakomicie się nadającego do tego celu miskanta chińskiego ‘Memory’, ale i innych ozdobnych traw oraz bylin i krzewów (np. kwiatostanów hortensji).
Majowe Ogrody można zwiedzać także poza festiwalem Jesienne Barwy Traw.
