Dekorowanie grobów bliskich kwiatami to piękna tradycja. Jest to jednak wymagające zajęcie, zwłaszcza jeśli nie możemy odwiedzać ich regularnie. Warunkiem jest trafny wybór roślin, które są niewymagające w uprawie, a przede wszystkim – znoszą czasowe przesuszenie i silne słońce. Poniżej przedstawiam subiektywną ocenę gatunków, które sprawdziły się jako dekoracja grobu w uprawie doniczkowej.
Egzotyczna piękność
Mandewila (Mandevilla) to roślina pnąca, ale stosunkowo wolno rosnąca. Charakteryzuje się atrakcyjnymi kwiatami i błyszczącymi, wydłużonymi liśćmi. W handlu dostępnych jest kilka odmian różniących się siłą wzrostu i kolorem kwiatów. Na rynek trafiają też okazy w różnych wielkościach, do posadzenia w pojemnikach ustawianych na grobach polecam rośliny mniejsze, np. z doniczek o średnicy 12 cm. Jedną z najbardziej rozpoznawalnych grup mandewili jest Sundaville®, która od lat wzbogacana jest o nowe odmiany, np. Sundaville® MiMi ‘Pink’ o bardzo zwartym pokroju, średniej wielkości, ale licznych, różowych kwiatach, które pokazują się wcześnie i długo są ozdobą, rośliny te dobrze się krzewią i nie tworzą wąsów czepnych. Odmiany z tej grupy podzielone są na trzy podgrupy: Sundaville® Cosmos – o największych kwiatach i najsilniejszym wzroście, Sundaville® Grand i Sundaville® Classic. Na rynku można też spotkać odmiany z grupy Rio®, które obejmują cztery podgrupy – do sadzenia w pojemnikach dekorujących groby najbardziej przydatne będą Rio® – odmiany standardowe, najbardziej uniwersalne, pozbawione pędów czepnych i Rio® Petite – wcześnie kwitnące, o zwartym pokroju i kompaktowym wzroście. Ciekawe są też odmiany z grupy Diamantina® Jade – wcześnie kwitnące, o zwartym pokroju, sztywnych pędach i średniej wielkości kwiatach w jaskrawych kolorach.
Mandewila może rosnąć przy podporach lub wyższych pojemnikach, z których będą zwieszały się jej pędy. Ta egzotycznie wyglądająca roślina nie potrzebuje wielu zabiegów pielęgnacyjnych, bardzo dobrze rośnie i kwitnie w warunkach suszy i ograniczonego nawożenia. Może rosnąć na stanowiskach słonecznych i półcienistych. Nie toleruje zalewania bryły korzeniowej.
Pelargonie
W ciągu kilku lat sadziłam różne odmiany pelargonii – zarówno rabatowej (P. zonale), bluszczolistnej (P. peltatum), jak i mieszańcowych. Bardzo dobrą tolerancją wobec upału i suszy odznaczała się grupa Calliope® mieszańców pelargonii. Rośliny dobrze się prezentowały i ładnie kwitły wybaczając okresowy niedobór wody. Jedynym minusem są mocno barwiące płatki, które po opadnięciu na płytę grobu zmuszają do jej czyszczenia. Wśród mieszańców pelargonii wart też zwrócić uwagę na odmiany z grupy Marcada®, które też dobrze radzą sobie w trudnych warunkach (susza, upał), ponadto są „bezobsługowe”, wcześnie i bardzo długo kwitną. Niekorzystne warunki uprawy – upał, suszę, deszcz – znoszą przedstawicielki grupy Moonflair® pelargonii bluszczolistnej. Odmiany z tej grupy tworzą ciemnozielone liście, na których tle odznaczają się duże kwiaty (do wyboru pięć kolorów), dobrze się krzewią i mają sztywne pędy.
Begonie
Jednymi z najczęściej widywanych gatunków na cmentarzach są begonie stale kwitnące (Begonia x semperflorens-cultorum), które sprawdzają się też w uprawie w pojemnikach ustawianych na grobach, ale pod warunkiem regularnego podlewania. Dużo wytrzymalsze są odmiany z grupy Solenia® begonii ogrodowej (B. x hiemalis, syn. B. x elatior), o niskim wzroście, zwartym pokroju i pełnych, licznych kwiatach w atrakcyjnych kolorach – rośliny te są odporne na niesprzyjające warunki atmosferyczne i tolerują okresową suszę.
Dodatki w roli głównej
Moim odkryciem jest przypołudnik (Dorotheanthus bellidiformis) Mezoo® – roślina o gruboszowatych, mięsistych, płożących się pędach i dwubarwnych liściach, które są zielone z kremową obwódką. Dodatkową ozdobą są delikatne, różowe kwiaty, jednak głównym walorem ozdobnym tej rośliny pozostają liście. Odmiana ta znakomicie prezentuje się w wyższych pojemnikach ustawianych na nagrobkach – wtedy dłuższe pędy ładnie się przewieszają. Roślina znakomicie znosi suszę i upał, gorzej radzi sobie z dłuższymi opadami deszczu (ważny jest drenaż w doniczce), ale szybko się regeneruje.
Wśród roślin o dekoracyjnych pędach lub liściach, które dobrze znoszą upał i suszę w uprawie w doniczkach ustawianych na nagrobkach, polecam też kalocefalus Browna (Leucophyta brownii syn. Calocephalus brownii). Ta zimozielona, niska bylina tworzy cienkie, wzniesione lub pokładające się, mocno rozgałęzione, srebrzyste pędy pokryte zredukowanymi liśćmi. Roślinę tę łączyłam np. z czerwono kwitnącymi begoniami z grupy Solenia®, z którymi tworzą mocny kontrast.
W celu ograniczenia stresu wodnego roślin – zwłaszcza tych rosnących w doniczkach ustawionych na nagrobkach w pełnym słońcu – można wykorzystać hydrożele, czyli polimery chłonące około 1000 g wody na 1 g polimeru. Granulki te mieszamy z podłożem przed sadzeniem roślin do pojemników. Ich dodatek zwiększa wilgotność podłoża, a zarazem dostępność wody dla roślin, co jest niezwykle pomocne, gdy nie możemy codziennie podlewać kwiatów. Oczywiście nic nie zastąpi tego zabiegu, ale może on być wówczas wykonywany z mniejszą częstotliwością.
