Stare i nowe podkładki generatywne dla śliw

Autor: dr Mirosław Sitarek

W „Szkółkarstwie” 1/1998 i 4/2000 informowałem Czytelników o możliwościach wykorzystania siewek 'Węgierki Wiedeńskiej’ i 'Eruni’ do produkcji drzewek śliw. Podkładki te wpisano do Rejestru Odmian w 2000 roku i otrzymały one nazwy, odpowiednio, 'Wala’ oraz 'Erunosid’. Poniższy artykuł jest próbą wstępnej oceny ich przydatności sadowniczej w porównaniu z tradycyjnymi podkładkami.

Dotychczasowe podkładki

Śliwy w Polsce są uprawiane głównie na ałyczy i 'Węgierce Wangenheima’, przy czym ta pierwsza zdecydowanie dominuje. Okulizowane jest na niej 80–90% drzewek produkowanych w szkółkach. Jak wykazały liczne badania prowadzone w naszym instytucie, drzewa szczepione na ałyczy rosną stosunkowo silnie, późno wchodzą w okres owocowania i słabo owocują, zwłaszcza w pierwszych latach po posadzeniu. Sadzenie ich w odległości mniejszej niż 2,5–3 m w rzędzie może poważnie utrudniać utrzymanie śliw w pożądanych rozmiarach. Dlatego drzewka na ałyczy nie są wykorzystywane do zakładania intensywnych sadów śliwowych.
Lepiej do tego celu nadają się drzewa okulizowane na siewkach 'Węgierki Wangenheima’, które — w porównaniu z ałyczą — rosną słabiej i są plenniejsze. Zastosowanie 'Węgierki Wangenheima’ jako podkładki dla śliw daje możliwość zagęszczenia drzew w rzędzie do 1,5 m. Jednak niektórym odmianom śliw okulizowanym na 'Węgierce Wangenheima’ drobnieją owoce, głównie na glebach lekkich i w sadach nienawadnianych. W związku z powyższym ani siewki ałyczy, ani 'Węgierki Wangenheima’ nie całkiem spełniają oczekiwania wszystkich sadowników.

Porównanie czterech podkładek

Wiosną 1996 roku w Zakładzie Sadowniczym w Lipowej k. Opatowa Kieleckiego założono doświadczenie, w którym oceniano wpływ podkładek 'Wala’ i 'Erunosid’ — otrzymanych w ISK w wyniku selekcji prowadzonej w obrębie gatunku Prunus domestica — na wzrost i owocowanie trzech odmian śliw. Przedmiotem badań były drzewa wczesnych odmian śliw — 'Herman’ i 'aanska Rana’ — oraz późnej — 'Oneida’. Wzrost i owocowanie drzew na nowych podkładkach porównywano z drzewami rosnącymi na siewkach ałyczy i 'Węgierki Wangenheima’. Śliwy posadzono na glebie lessowej w rozstawie 4,25 x 3 m. Drzewa prowadzono w formie wrzecionowej i nie nawadniano ich w okresie wegetacji. W tabeli przedstawione są wyniki z pierwszych czterech lat tego doświadczenia.

Wielkość drzew i plonów oraz masa owoców trzech odmian śliw okulizowanych na różnych podkładkach generatywnych* (wg Sitarka i innych, 2000 r.): * doświadczenia założono wiosną 1996 roku, ** pole powierzchni przekroju poprzecznego pnia, *** średnie oznaczone tą samą literą nie różnią się istotnie między sobą (porównanie średnich - wyłącznie w obrębie odmiany)
Wielkość drzew i plonów oraz masa owoców trzech odmian śliw okulizowanych na różnych podkładkach generatywnych* (wg Sitarka i innych, 2000 r.): * doświadczenia założono wiosną 1996 roku, ** pole powierzchni przekroju poprzecznego pnia, *** średnie oznaczone tą samą literą nie różnią się istotnie między sobą (porównanie średnich – wyłącznie w obrębie odmiany)

– Siła wzrostu drzew. Drzewa badanych odmian śliw okulizowane na siewkach ałyczy rosły silnie i miały największe pole powierzchni przekroju poprzecznego pnia. Najsłabszym wzrostem charakteryzowały się śliwy produkowane na siewkach 'Węgierki Wangenheima’. Podkładka 'Wala’ w porównaniu z ałyczą istotnie osłabiała wzrost śliw odmian 'Herman’ (fot. 1) i 'aanska Rana’, natomiast nie miała wpływu na siłę wzrostu drzew odmiany 'Oneida’. Na tym etapie doświadczenia nie stwierdzono istotnej różnicy w wielkości pola powierzchni przekroju poprzecznego pnia drzew okulizowanych na ałyczy i na podkładce 'Erunosid’.

Kwitnące drzewo odmiany 'Herman' wyprodukowane na podkładce 'Wala' - czwarty rok po posadzeniu
Fot. 1. Kwitnące drzewo odmiany 'Herman’ wyprodukowane na podkładce 'Wala’ – czwarty rok po posadzeniu

– Początek owocowania i plenność. Niezależnie od rodzaju podkładki, śliwy weszły w owocowanie w 3. roku po posadzeniu. Z silnie rosnących drzew szczepionych na ałyczy uzyskano większe plony niż ze słabo rosnących śliw na 'Węgierce Wangenheima’. Zależność ta najwyraźniej zaznaczyła się u odmian 'Herman’ i 'Oneida’. Owocowanie śliw rosnących na podkładkach 'Wala’ i 'Erunosid’ nie odbiegało znacznie od plonowania drzew na ałyczy i 'Węgierce Wangenheima’.
Wskaźnik plenności, wyrażający stosunek plonu uzyskanego z drzewa do jego wielkości, obliczony dla śliw odmian 'Herman’ i 'aanska Rana’ okulizowanych na siewkach ałyczy, był mniejszy niż dla drzew rosnących na siewkach 'Węgierki Wangenheima’. Dużą plennością — zbliżoną do drzew na 'Węgierce Wangenheima’ — charakteryzowały się także drzewa tych samych odmian śliw szczepione na podkładce 'Wala’ (fot. 2). Nie stwierdzono wpływu podkładki na plenność śliw odmiany 'Oneida’.

Owocujące drzewo odmiany 'Herman' na podkładce 'Wala' - czwarty rok po posadzeniu
Fot. 2. Owocujące drzewo odmiany 'Herman’ na podkładce 'Wala’ – czwarty rok po posadzeniu

– Wielkość owoców. Drzewa odmian 'Herman’ i 'aanska Rana’ miały największe owoce na siewkach ałyczy. Istotnie mniejsze były śliwki z drzew okulizowanych na siewkach 'Węgierki Wangenheima’ oraz na podkładkach 'Wala’ i 'Erunosid’. Odmiana 'Oneida’ miała największe owoce w przypadku drzew rosnących na podkładce 'Erunosid’, a najmniejsze — u drzew na siewkach ałyczy.
– Tworzenie odrostów korzeniowych. To często występujące, niekorzystne zjawisko u śliw. Jednak do tej pory nie zaobserwowano go w omawianym doświadczeniu, niezależnie od użytej podkładki i odmiany.

’Wala’ – obiecująca podkładka

Wyniki czteroletnich badań nie upoważniają do wyciągania daleko idących wniosków. Jednak już na tym etapie doświadczenia można stwierdzić, że spośród dwóch nowo wyselekcjonowanych podkładek generatywnych na uwagę zasługuje 'Wala’. Śliwy odmian 'Herman’ i 'aanska Rana’ rosną na tej podkładce słabiej niż na ałyczy i bardzo dobrze owocują. Najbliższe lata wzrostu oraz owocowania drzew pokażą, czy zaobserwowane tendencje utrzymają się, czy nie. Jeśli tak, to 'Wala’ może stanowić cenne uzupełnienie asortymentu podkładek dla śliw. Odrębnego sprawdzenia wymaga jeszcze wytrzymałość jej oraz 'Eruni’ na mróz. Nie prowadzono bowiem badań laboratoryjnych w tym zakresie, a stosunkowo łagodne ostatnie zimy nie umożliwiły sprawdzenia tej cechy w warunkach naturalnych.

Autor: dr Mirosław Sitarek

Brak postów do wyświetlenia

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.