Świdośliwa (cz. II). Charakterystyka odmian

Autor: dr Stanisław Pluta

W pierwszej części artykułu („Szkółkarstwo” 3/2004) Autor omówił najważniejsze gatunki świdośliwy i ich zastosowanie, wartości odżywcze owoców, wymagania krzewów oraz sposoby ich rozmnażania — red.

Najwięcej odmian uprawnych świdośliwy wykorzys­tywanych w produkcji owoców wywodzi się od gatunku świdośliwa olcholistna (Amelanchier alnifolia), pospolicie nazywanego saskatoon w Kanadzie i USA. Odmiany te powstały na drodze selekcji wśród dzikich gatunków oraz z naturalnego krzyżowania (hybrydyzacji). Prace hodowlane nad tym gatunkiem (celowe krzyżowania) właściwie nie były prowadzone.

Przedstawione odmiany można rozmnażać z nasion, odrostów i sadzonek korzeniowych, sadzonek zielnych oraz zdrewniałych. Ponadto coraz częściej świdośliwy rozmnażane są metodą kultur tkankowych (in vitro), przy czym ukorzenianie i spoczynek roślin pozostają problemem w przypadku niektórych odmian. Rozmnażanie z nasion jest względnie proste, ale uzyskane siewki, na skutek rozszczepienia cech użytkowych, różnią się od form matecznych wielkością krzewów i właściwościami owoców.

’Altaglow’. Krzew o silnym wzroście, do wysokości 7 m, o pokroju prostym i zwartym, rozpiętoś­ci w rzędzie (stare krzewy) do 3 m. Wytwarzanie odrostów umiarkowane do dobrego. Krzewy długowieczne (40 lat i więcej). Owoce duże, o średnicy do 16 mm, prawie kuliste, różnej wielkości, białe, słodkie, zwykle po 5–9 w zwartym, równomiernie dojrzewającym gronie. Odmiana wymaga zapylacza, którym mogą być inne odmiany o podobnym okresie kwitnienia. Wprowadzona do uprawy w 1964 r., głównie jako roślina dekoracyjna, ze względu na ładne ulistnienie jesienią oraz wyjątkowe białe owoce.

’Bluff’. Krzew wysoki (do 5 m), początkowo o pionowym wzroście. Pokrój prosty i zwarty, rozpiętość w rzędzie do 2,5 m. Wytwarzanie odrostów — umiarkowane do intensywnego. Długość życia — do 50 lat i więcej. Owoce o średnicy do 13 mm, prawie kuliste, wyrównanej wielkości, niebieskoczarne z lekkim nalotem, średnio po 7–13 w zwartym, równomiernie dojrzewającym gronie. Mają dobry smak, który podczas przetwarzania utrzymuje się lepiej niż u innych odmian. Rośliny wykazują częściową odporność na choroby liści. Odmiana wprowadzona do uprawy w 1990 r.

’Buffalo’. Krzew o średnio silnym wzroście, dorasta do wysokości 4 m, początkowo rośnie pionowo, starsze krzewy rozrastają się do szerokoś­ci 5 m. Wytwarzanie odrostów umiarkowane. Odmiana długowieczna (do 70 lat), duża. Owoce o średnicy do 14 mm, owalne do prawie kulistych, niebieskoczarne ze słabym nalotem, najczęściej po 7–13 w luźnym gronie, dosyć równomiernie dojrzewającym. Owoce bardzo smaczne, deserowe, nadają się też do przetwórstwa. Wprowadzona do uprawy w 1990 r.

’Forestburg’. Krzew dorastający do wysokości 4 m, wzrost początkowo pionowy, starsze krzewy rozrastają się łukowato na boki (szer. do 5 m). Wytwarzanie odrostów słabe do umiarkowanego. Długość życia do 40 lat i więcej. Odmiana bardzo plenna. Owoce duże, o średnicy do 16 mm, prawie kuliste, niebieskoczarne z nalotem, średnio po 7–11 w zwartym gronie, dosyć równomiernie dojrzewającym — po odmianie 'Smoky’. Owoce łagodne w smaku, dość słodkie i soczyste. Wprowadzona do uprawy w 1963 r.

’Honeywood’. Krzew dorastający do wysokości 5 m. Pokrój początkowo pionowy i zwarty, później z tendencją do rozkładania się w międzyrzędzia (do 4 m szerokości). Wytwarzanie odrostów słabe. Długość życia do 50 lat i więcej. Odmiana bardzo plenna i regularnie owocująca. Owoce dosyć duże, o średnicy do 16 mm, lekko spłaszczone do kulistych, niebieskoczarne ze słabym nalotem, zwykle po 9–15 w zwartym gronie. Dojrzewanie owoców dość równomierne, smak bardzo dobry, nasiona dość duże. Wprowadzona do uprawy w 1973 r.

’Moonlake’. Krzew dorasta do wysokości 3 m. Początkowo wzrost pionowy, starsze krzewy rozrastają się łukowato osiągając do 3 m szerokoś­ci. Wytwarzanie odrostów umiarkowane. Plon owoców średni, czasem duży. Owoce dosyć duże, do 16 mm średnicy, owalne do prawie kulistych, niebieskoczarne z lekkim nalotem, średnio po 6–10 w gronie, grona luźne. Smak owoców względnie łagodny, słodki, dobry. Wprowadzona do uprawy w 1974 r.

’Nelson’. Krzew o słabym wzroście, dorasta do wysokości 1,5 m. Pokrój zwarty, gęsty. Wytwarzanie odrostów średnie i intensywne. Odmiana plenna, o późnym terminie kwitnienia i dojrzewania owoców. Owoce średniej wielkości, o średnicy do 13 mm, prawie kuliste, niebieskoczarne ze słabym nalotem, po kilka nasion w owocu, średnio po 6–12 jagód w zwartym gronie. Dojrzewanie owoców nierównomierne, smak dobry. Wprowadzona do uprawy w 1992 r.

’Northline’. Krzew dorasta do wysokości 4 m. Pokrój początkowo wzniosły i zwarty, później rozkładający się łukowato w stronę międzyrzędzi (do 6 m szer.). Wytwarzanie odrostów dosyć intensywne. Długość życia do 50 lat i więcej. Odmiana bardzo plenna. Owoce duże, do 16 mm średnicy, owalne do prawie kulistych, niebieskoczarne z nalotem, jędrne, zwykle po 7–13 w gronie, równomiernie dojrzewają, o doskonałym, słodkim smaku, podobnym do owoców odmiany 'Pembina’, odporne na pękanie. Wprowadzona do uprawy w 1965 r. W ostatniej dekadzie w Kanadzie stale wzrasta udział tej odmiany w nasadzeniach towarowych.

’Parkhill’. Krzew rośnie słabo, do wysokości 1,5 m. Pokrój początkowo wzniosły i zwarty, później roślina ma tendencję do rozchylania się na boki (do 2,5 m szerokości). Wytwarzanie rozłogów słabe do średnio intensywnego. Owoce przeciętnej wielkości, o średnicy do 13 mm, owalne do prawie kulistych, niebieskoczarne z nalotem, średnio po 7–11 w gronie; grona otwarte, dosyć równomiernie dojrzewające. Owoce smaczne. Wprowadzona do uprawy w 1974 r.

’Pembina’. Krzew dorastający do wysokości 5 m; pokrój początkowo wzniosły i zwarty, później rozłożysty (do 5 m szerokości). Wytwarzanie odrostów słabe do średnio intensywnego. Odmiana długowieczna — do 70 lat i więcej. Produktywność duża. Owoce średniej wielkości, o średnicy do 14 mm, owalne do prawie kulistych, niebies­koczarne z nalotem, średnio po 9–13 w gronie równomiernie dojrzewającym, doskonały, pełny, słodki smak, owoce podatne na pękanie przy nadmiernej wilgoci. Odmiana wprowadzona do uprawy w 1952 r.

’Regent’. Krzew słabo rosnący, do wysokości 2 m, pokrój początkowo wzniosły, starsze krzewy rozkładają się na boki (do 2 m szer.). Wytwarzanie odrostów słabe do średniego. Odmiana plenna i regularnie owocująca. Owoce średnio duże, o średnicy do 13 mm, owalne do prawie kulis­tych, niebieskoczarne z nalotem, średnio po 7–11 w gronie, grona luźne i otwarte, smak podobny do owoców śliwki, średnio słodki i łagodny, zwykle po kilka małych nasion w owocu. Odmiana może być używana jako roślina ozdobna, ze względu na atrakcyjne ulistnienie jesienią. Wprowadzona do uprawy w 1977 r.

’Smoky’. Krzew dorasta do wysokości 4,5 m. Pokrój początkowo wzniosły, starsze krzewy mają tendencję do rozkładania się łukowato w stronę międzyrzędzi (do 6 m szer.). Wytwarzanie odros­tów intensywne. Odmiana długowieczna — do 70 lat i więcej — oraz bardzo plenna i mająca największy udział w produkcji towarowej w Kanadzie. Owoce średnio duże, do 14 mm średnicy, kuliste, niebieskoczarne z nalotem, średnio po 7–11 w zwartym gronie, dojrzewają nierównomiernie. Owoce smaczne, bardzo słodkie, o wysokim stosunku cukrów do kwasów, względnie duże, z licznymi nasionami. Wprowadzona do uprawy w 1952 r.

’Success’. Krzew słabo rosnący, do wysokości 2 m. Pokrój początkowo wzniosły i zwarty, później słabo rozłożysty, do szerokości 2 m. Wytwarzanie odrostów średnio intensywne. Długowieczność — 70 lat i więcej. Owoce średnio duże, o średnicy do 14 mm, owalne do prawie kulistych, niebieskoczarne z nalotem, średnio po 7–11 w gronie, które jest luźne. Owoce dojrzewają powoli i nierównomiernie, długo utrzymują się na krzewie. Smak dobry i łagodny, nieco jabłkowy, dosyć słodki, nasiona duże. Odmiana może być także wykorzystywana jako roślina dekoracyjna, ze względu na błyszczące zielone liście w sezonie wegetacyjnym i czerwone ulistnienie jesienią. Wprowadzona do uprawy w 1878 r.

’Thiessen’. Krzew silnie rosnący, do wysokoś­ci 5 m, pokrój młodych roślin wzniosły i zwarty, starsze krzewy mają tendencję do rozkładania się w międzyrzędzia (do szerokości 6 m). Wytwarzanie odrostów średnie do intensywnego. Długowieczność — do 70 lat i więcej. Odmiana plenna, wcześniej kwitnąca i dojrzewająca od innych. Owoce duże, o średnicy do 17 mm, prawie kulis­te, niebieskoczarne ze słabym nalotem, średnio po 6–12 w luźnym gronie nierównomiernie dojrzewającym, soczyste, o słodkim smaku. Odmiana preferowana przez amatorów. Wprowadzona do uprawy w 1976 r. W 1995 roku zajmowała drugie miejsce w strukturze nasadzeń w Kanadzie, po odmianie 'Smoky’.

’Lee # 3′. Krzew dorastający do wysokości 3 m, o pokroju zwartym, słabo rozłożystym. Odmiana plenna. Owoce dosyć duże, o średnicy do 16 mm, smaku intensywnym, mają mało nasion. Wprowadzona do uprawy w 1994 r.

’Martin’. Wyselekcjonowana siewka odmiany 'Thiessen’ o dużych owocach równomiernie dojrzewających w gronie. Pod względem innych cech użytkowych podobna do odmiany 'Thiessen’. Wprowadzona do uprawy w 1990 r.

’Elizabeth’. Krzew dorasta do wysokości 4 m, młode krzewy o pokroju pionowym, zwartym, starsze — rozłożystym. Wytwarzanie odrostów umiarkowane. Plonowanie regularne. Owoce dosyć duże (o średnicy 15 mm), równomiernie dojrzewają w gronach, słodkie. Wprowadzona do uprawy w 1991 r.

Autor: dr Stanisław Pluta

Brak postów do wyświetlenia

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.