Obecnie sprzedaż ozdobnego materiału szkółkarskiego opiera się głównie na roślinach w pojemnikach. Na zachodzie Europy (gdzieniegdzie już i w Polsce) w ten sposób coraz częściej oferowane są również krzewy oraz drzewka owocowe (fot. 1). Nowoczesne centra ogrodnicze i markety budowlano-ogrodnicze rezygnują ze sprzedaży sadowniczego materiału nasadzeniowego z nagimi korzeniami na rzecz roślin w pojemnikach.
Handel tym ostatnim towarem jest bowiem wygodniejszy, poza tym mniejsze są straty wynikające, np. z przesuszenia roślin oraz, co bardzo ważne, materiał w pojemnikach można oferować przez dłuższy okres. Sprzedaż takich drzew i krzewów owocowych wzrasta głównie w okolicach dużych miast. W rejonach biedniejszych w dalszym ciągu klienci kupują dużo więcej roślin z nagimi korzeniami, gdyż jest to znacznie tańszy materiał.
Asortyment do przydomowych ogródków
Oferta odmian drzew owocowych sprzedawanych w pojemnikach różni się znacznie od tego polecanego do towarowej uprawy. W pierwszym przypadku sprzedaje się bowiem wiele starych, ale dobrze znanych odmian. Ostatnio coraz większym zainteresowaniem cieszą się także odmiany odporne na parcha czy mączniaka jabłoni.
W przypadku drzew owocowych handluje się głównie tymi wyprodukowanymi na słabo rosnących podkładkach. U jabłoni wykorzystuje się w tym celu głównie M 9, M 26 i M 27, odmiany z grupy „Ballerina” (fot. 2) uszlachetniane są przeważnie na M 7. Grusze okulizuje się na pigwie. Dla czereśni ostatnio coraz częściej używa się podkładek z serii Weiroot i GiSeLA.
W handlu znajdują się głównie dobrze wyrośnięte rośliny z ładną koroną na wysokości około 50–70 cm. Oferowane są także drzewka z koroną uformowaną w palmetę lub podwójne „U” (fot. 3). Taki materiał produkuje się dosyć długo — 4–5 lat. Jednak, pomimo wysokiej ceny, dobrze się sprzedaje.
Z drzew ziarnkowych i pestkowych oferowanych w kontenerach na zachodzie Europy najwięcej sprzedaje się jabłoni. W dalszej kolejności plasują się grusze, a następnie czereśnie i śliwy. Z krzewów owocowych dominują formy pienne porzeczek i agrestu.
Produkcja drzewek i krzewów w pojemnikach
W wielu szkółkach materiałem wyjściowym do produkcji drzewek owocowych w pojemnikach są przeważnie jednoroczne okulanty lub gorszej jakości drzewka dwuletnie. W przypadku brzoskwiń czy moreli używa się także podkładek ze śpiącym oczkiem. Jeden i drugi materiał wykopuje się z pola jesienią lub wczesną wiosną i przewozi do chłodni. Z drzewek do dalszej produkcji wybiera się tylko te z prostym przewodnikiem. Wiosną rośliny sadzi się do 10- lub 12-litrowych pojemników. Krzewy owocowe uprawia się przeważnie w 3,5-litrowych doniczkach.
Do produkcji roślin sadowniczych w pojemnikach używa się głównie substratu torfowego, niekiedy z dodatkiem innego komponentu (ostatnio często bywa nim kompost z trocin). Materiał w pojemnikach umieszcza się na matach szkółkarskich typu Mypex (agrotkanina) lub na czarnej folii. Do niedawna drzewka nawadniano za pomocą minizraszaczy podkoronowych. Ostatnio jednak stosuje się głównie nawadnianie kroplowe (fot. 4).
W niektórych szkółkach wprowadzono fertygację, natomiast tam, gdzie linią kroplującą podaje się tylko wodę, do podłoża dodaje się zwykle nawozu o spowolnionym działaniu (np. Osmocote Plus 3–4-miesięczny). Drzewka w pojemnikach uprawia się około sześciu miesięcy i jesienią, już od września, przeznacza do sprzedaży. (Deutsche Baumschule 10/98, Obst- und Weinbau 8/98).
