Jak dotąd, wybór podkładek dla śliw jest niewielki. Ałycza, z powodu zbyt silnego wzrostu, jest wypierana przez siewki 'Węgierki Wangenheima’, które dają drzewa mniejsze i plenniejsze, ale mają poważną wadę — dużą wrażliwość na szarkę.
Także powszechne wprowadzenie do uprawy podkładek wegetatywnych wydaje się odległą perspektywą ze względu na trudności z ich rozmnażaniem, utrzymaniem zdrowotności (wirusy) oraz nie w pełni przebadaną przydatność w warunkach przyrodniczych naszego kraju. Dlatego też kuszącą perspektywą wydaje się wyselekcjonowanie podkładki generatywnej, słabo rosnącej i tolerancyjnej wobec wirusa ospowatości śliw. W wyniku prac prowadzonych w naszej Katedrze Sadownictwa AR w Krakowie udało się uzyskać podkładkę, która zdaje się spełniać te kryteria. Nazwaliśmy ją 'Garla’.
Charakterystyka podkładki
Podkładka ta jest wyselekcjonowanym typem dzikiej śliwy występującej na Pogórzu Karpackim. Pod względem niektórych cech zbliżona jest do lubaszki. 'Garla’ charakteryzuje się słabym wzrostem i nie daje odrostów korzeniowych. Tworzy krzaczastą koronę, o wysokości około 3 m (fot. 1).
Ma liście dość grube, wydłużone, ząbkowane. Owoce barwy fioletowej, ze słabo zaznaczoną bruzdą, mają około 3 cm długości i są bardziej wydłużone niż śliwki lubaszki. Miąższ, w smaku cierpki, nie odchodzi od pestki. Nasiona są soczewkowate, nieco bardziej wydłużone i większe niż u ałyczy (fot. 2). 'Garla’ jest odporna na suszę i mróz.
Wzrost w mateczniku i w szkółce
W latach 1995–97 w Zakładzie Doświadczalnym w Garlicy Murowanej, należącym do Wydziału Ogrodniczego AR w Krakowie, badaliśmy przydatność tej nowej podkładki dla celów szkółkarskich. W szkółce podkładek generatywnych porównywaliśmy siewki 'Garli’ z siewkami 'Węgierki Wangenheima’ oraz ałyczy.
Otrzymane wyniki wskazują, że 'Garla’ charakteryzuje się pośrednią siłą wzrostu między ałyczą a 'Węgierką Wangenheima’ (tab. 1).
W doświadczeniu tym większość siewek ałyczy przerosła, natomiast siewki 'Węgierki Wangenheima’ często nie osiągnęły parametrów wymaganych do okulizacji. 'Garla’ posiadała najwyższy pień (fot. 3), co z uwagi na dużą pracochłonność zabiegu podkrzesywania podkładek, jest także cechą pożądaną. Również duży udział podkładek w pierwszym wyborze potwierdza wysoką wartość 'Garli’ (rys. 1).
Na wymienionych podkładkach zaokulizowano 4 odmiany śliw. Były to 'Herman’, 'Renkloda Ulena’, 'Węgierka Dąbrowicka’ oraz 'Węgierka Zwykła’. Wiosną zaobserwowaliśmy duże różnice w przeżywalności tarczek okulizacyjnych na poszczególnych podkładkach. Najlepsze wyniki uzyskaliśmy w przypadku ałyczy, natomiast najsłabiej wypadły siewki 'Węgierki Wangenheima’ (tab. 2).
Takie rozbieżności mogły być spowodowane ostrą zimą oraz słabszą jakością podkładek 'W. Wangenheima’. W powyższym doświadczeniu potwierdziła się pośrednia siła wzrostu 'Garli’. Na podkładce tej uzyskaliśmy najlepsze jakościowo okulanty (rys. 2).
Oczywiście 'Garla’ wymaga jeszcze obserwacji w sadzie w różnych warunkach przyrodniczych, jednakże już teraz można przypuszczać, że jest ona obiecującą nową podkładką generatywną dla śliw. Do jej atutów można zaliczyć dobrą jakość siewek i rosnących na niej okulantów oraz umiarkowany wzrost. Dotychczasowe obserwacje nie wykazały objawów szarki na liściach i owocach 'Garli’ , co może wskazywać na tolerancję tej podkładki wobec wirusa szarki.