Róże były obecne w życiu Grzegorza Hyżego od wczesnego dzieciństwa. I choć wówczas nie zapałał do nich miłością, związał z nimi swoje życie zawodowe. W 1999 r., po skończeniu studiów, zajął się uprawą tych roślin – najpierw na kwiaty cięte, a z czasem także jako krzewów przeznaczonych do sadzenia w ogrodach. Ostatecznie te drugie stały się głównym produktem tej szkółki, zlokalizowanej w Więckowicach niedaleko Tarnowa. W ostatnich latach działalność nabrała tempa – nie tylko znacznie zwiększono produkcję róż w pojemnikach, lecz również uruchomiono sklep internetowy, który stanowi główny kanał zbytu roślin z tego gospodarstwa.
Od dzieciństwa
Grzegorz Hyży pochodzi z rodziny ogrodników, stąd od wczesnych lat dziecięcych miał do czynienia z produkcją roślin. W 2004 r. w Więckowicach kupił własne gospodarstwo, w którym kontynuował dobrze już poznaną produkcję róż na kwiaty cięte. Aby wydłużyć podaż tego towaru na rynku, w 2007 r. postawił tunele foliowe, dzięki którym udało się uzyskiwać kwiaty wcześniej – już od maja – i oferować aż do końca października. W 2012 r. w ofercie gospodarstwa po raz pierwszy pojawiły się odmiany licencjonowane, które obecnie stanowią 95% asortymentu szkółki. Jak informuje producent, już po dwóch latach ich produkcji zobaczył kolosalną różnicę w zdrowotności między nimi a tradycyjnymi, nielicencjonowanymi kreacjami – te drugie wypadały pod tym względem (z nielicznymi wyjątkami) bardzo niekorzystnie.
Sklep internetowy – wyzwania i szanse
Wraz ze wzrostem produkcji G. Hyży musiał wybrać najważniejsze kanały zbytu towaru. Postawiłem na odbiorcę detalicznego i zdecydowałem się otworzyć sklep internetowy, który ruszył w 2013 r. – wyjaśnia szkółkarz. Początki nie były łatwe, bo trzeba było zainwestować dużo czasu i pieniędzy m.in. w opracowanie sprawnego systemu pakowania krzewów. Przygotowanie róż do wysyłki jest jednym z najważniejszych elementów obsługi klienta – dobrze spakowany krzew trafi do odbiorcy nieuszkodzony, a tylko wtedy nabywca do nas wróci – stwierdza szkółkarz, dodając, że jest to czynność czasochłonna: sześć osób w ciągu 8 godz. może przygotować do spedycji ok. 100 zamówień. Sprzedaż przez Internet to obecnie najważniejszy kanał zbytu krzewów róż z tej szkółki – w ten sposób do klientów trafia 75–80% produkcji.
Mnogość odmian
Obecnie w ofercie gospodarstwa ogrodniczego z Więckowic można znaleźć ok. 300 odmian róż. Najważniejszą cechą odmiany, decydującą o włączeniu jej do produkcji na większą skalę, jest zdrowotność roślin. W tym zakresie ostatnie lata na rynku róż przyniosły wiele dobrego – stwierdził szkółkarz. Klienci dużą wagę przywiązują też do wyglądu kwiatów i ich zapachu – ta ostatnia cecha jest coraz częściej uwzględniana w pracach hodowlanych, czego przykładem może być grupa Parfuma®, skupiająca obecnie 13 odmian wyselekcjonowanych w firmie Kordes Rosen. Róże te nie tylko wydzielają przyjemny zapach (choć nie tak intensywny, jakiego oczekiwaliby odbiorcy) i tworzą duże kwiaty, ale też są tolerancyjne wobec chorób, więc łączą w sobie ważne cechy, poszukiwane przez klientów – stwierdził pan Grzegorz. Zdaniem szkółkarza duże znaczenie w zdobyciu popularności odmiany ma też jej nazwa.
Pnące. W tej grupie róż (w ofercie szkółki stanowią ok. 15%) najbardziej pożądana jest dobra odmiana o czerwonych kwiatach, a takiej – zdaniem pana Grzegorza – nie ma jeszcze na rynku. W naszym gospodarstwie najwięcej produkujemy róży Amadeus®, która w dużym stopniu zaspokaja oczekiwania naszych klientów. Jej intensywnie czerwone, liczne kwiaty są trwałe i nie tracą walorów dekoracyjnych pod wpływem intensywnego słońca czy deszczu. Dodatkowo odmiana ta powtarza kwitnienie, co też jest jej zaletą – ocenił szkółkarz, dodając, że trudniejsza jest produkcja tej róży w pojemniku (lepiej rośnie w gruncie), a jednak takie okazy są częściej poszukiwane na rynku. Warta uwagi jest ponadto odmiana Jasmina® o półpełnych, różowych kwiatach z odcieniem lila, które wydzielają słodki zapach. W uprawie dobrze się też sprawdza róża ‘Giardina’ – o bardzo atrakcyjnych, jasnoróżowych, pełnych kwiatach, które dobrze znoszą deszcz. Odmiana Laguna® tworzy intensywnie pachnące kwiaty, które są różowe, pełne, ale niedostatecznie odporne na silne słońce (płatki bywają przypalane). W ofercie tego gospodarstwa można też znaleźć odmiany z grupy Starlet®, obejmującej odmiany pnące, ale słabiej rosnące (o wysokości do ok. 1,5 m) i o mniejszych kwiatach, ale pachnących, bardzo dobrze wypełnionych i w atrakcyjnych kolorach (m.in. Starlet® Melina – o fioletoworóżowych, Starlet® Lizzy – o miodowych, Starlet® Lola – o czerwonych). Kreacje te poszukiwane są do dekorowania pojemników balkonowo-tarasowych.
Miniaturowe. Zainteresowanie tą grupą róż rośnie w ostatnich latach. W szkółce w Więckowicach odmiany te stanowią ok. 7% produkcji. Na pewno warto zwrócić uwagę na odmiany z grupy Bienenweide®, które mogą być sadzone jako rośliny okrywowe, o pojedynczych, ale atrakcyjnych kwiatach wabiących owady zapylające – stwierdził pan Grzegorz, dodając, że hodowcom wciąż nie udaje się uzyskać odpowiednio małych krzewów w tej grupie, a zbyt duże rozmiary róż miniaturowych uważa za wadę. Za jedną z lepszych kreacji miniaturowych G. Hyży uważa Lavender Ice® o intensywnie lawendoworóżowych kwiatach, które są okazałe (średnica 8–10 cm), a same krzewy osiągają wysokość 30–50 cm. Podobnym kolor kwiatów ma odmiana Heidi Klum®, ale wyróżniają się one dodatkowo mocnym zapachem. Polecaną przez szkółkarza kreacją jest też Honeymilk® o mlecznomiodowych, pełnych kwiatach (niestety odmiana ta wykazuje przeciętną odporność na choroby).
Okrywowe. Ta grupa róż w szkółce w Więckowicach stanowi ok. 17% produkcji (planowane jest jednak zwiększenie ich asortymentu) i w doborze dominują starsze, ale niezawodne kreacje. Zdaniem szkółkarza potencjał w różach okrywowych dostrzegła jako pierwsza firma Rosen Tantau, bo na rynek długo właśnie od tego hodowcy trafiały wartościowe odmiany, np. Aspirin® Rose, Matador®, Stadt Rom®, które do dziś są chętnie uprawiane. Przedsiębiorstwo Kordes Rosen wyhodowało z kolei pierwszą niekłopotliwą w uprawie czerwono kwitnącą różę – Sommerabend®, która do dziś jest cenną różą w nasadzeniach miejskich. Od tego samego hodowcy pochodzi też odmiana Knirps® o małych, różowych, bardzo licznych kwiatach. Ewenementem w tej grupie są stare odmiany ‘The Fairy’ i ‘Pink Fairy’, które od kilkudziesięciu lat nie tracą na popularności.
Rabatowe. Odmiany z tej grupy mają największy, 35-procentowy udział w produkcji i jednocześnie ich dobór jest najbardziej urozmaicony. Wśród polecanych kreacji znajdują się m.in. Bad Birnbach® – o łososioworóżowych, bardzo licznych kwiatach; Bordeaux® – o pachnących, bordowych; Gebrüder Grimm® – o dwukolorowych, pomarańczowo-czerwonych; odmiana rosnąca zdrowo; Hansestadt Rostock® – o złotopomarańczowych; Black Forest Rose® – o czerwonych; Sirius® – o kremowych, bardzo trwałych, samooczyszczających się, krzewy te kwitną nieprzerwanie do jesieni, zachowując wysoką zdrowotność; Gartenspaß – o płatkach w odcieniach czerwonego i pomarańczowego czy Roseromantic® – o podwójnych, odpornych na niekorzystne warunki atmosferyczne kwiatach, które początkowo są białoróżowe, a w miarę starzenia się zmieniają barwę na różowomalinową, odmiana ta charakteryzuje się ponadto bardzo obfitym kwitnieniem przez cały sezon i wysoką zdrowotnością.
Wielkokwiatowe. Róże te, po rabatowych, stanowią najliczniej reprezentowaną grupę w asortymencie tej szkółki (ich udział w produkcji wynosi 21%). Do najchętniej kupowanych odmian należą m.in. przedstawicielki grupy Nostalgie® Rosen, w tym Augusta Luise® – o bardzo dużych, pachnących, brzoskwiniowych kwiatach; Aquarell® – o zmieniających barwę płatkach, od kremowej, przez żółtą, po malinową, kwiaty intensywnie pachną; Piano® – o krwistoczerwonych, pełnych, kulistych kwiatach, trwałych w każdych warunkach pogodowych. Coraz większym zainteresowaniem cieszy się też odmiana Störtebeker o bardzo dużych, dobrze wypełnionych, czerwonych kwiatach, zachowujących intensywną barwę nawet w ostrym słońcu i utrzymujących walory ozdobne po opadach deszczu. Bardzo atrakcyjna jest ponadto róża Schöne Maid® o ćwierćrozetowych, różowych, dużych, intensywnie pachnących kwiatach.
Parkowe. W ich obrębie szkółkarz wskazuje wiele ciekawych odmian, dodaje jednak, że nie jest to zbyt popularna grupa wśród klientów szkółki, stąd udział w produkcji także nie jest duży (stanowią one 7%). Krzewy z tej grupy rosną silnie, a nasi odbiorcy preferują jednak niższe róże, które łatwiej prowadzić – wyjaśnia G. Hyży. Wartymi uwagi różami parkowymi są: Friedenslicht® – o kremowożółtych, pełnych kwiatach, wystarczająco odpornych na deszcz i ostre słońce; Landlust® – o różowożółtomorelowych; La Villa Cotta® – o pełnych, herbacianopomarańczowych z domieszką żółtego i łososiowego czy Paprika® – o podwójnych, intensywnie czerwonych kwiatach (trwałych w każdych warunkach pogodowych) i znakomitej zdrowotności.
Jest to fragment artykułu opublikowanego w dwumiesięczniku „Szkółkarstwo” 2/2021
