Ceny materiału szkółkarskiego powinny być następstwem analizy kosztów produkcji w gospodarstwach szkółkarskich. Ta zaś należy do trudnych zadań. Głównie z powodu charakteru produkcji, która od momentu posadzenia materiału wyjściowego roślin do uzyskania towaru finalnego trwa kilka lat. Jest to zatem suma poniesionych kosztów przez cały ten okres. A efekt produkcji i jej wynik finansowy to konsekwencja wszystkich działań podjętych nie tylko podczas uprawy roślin, ale kilka lat wstecz. O rentowności gospodarstw szkółkarskich, wpływie cen towaru na wyniki ekonomiczne firmy mówił na konferencji „Szkółkarstwo – szanse i wyzwania” (28–29 listopada 2022 r.) dr hab. inż. Dawid Olewnicki z SGGW.
Z badań Pracowni Organizacji i Ekonomiki Ogrodnictwa wynika, że wycena produktu szkółkarskiego stanowi problem i wielu producentów robi to nieprawidłowo. Jedną z najczęściej uwzględnianych metod ustalania cen jest metoda konkurencyjna. Najważniejsze zdanie należy do największych producentów. Pozostali dopasowują swoją ofertę do tej ustalonej przez „liderów”. To może się odbić na rozwoju i rentowności firmy.
Ceny materiału szkółkarskiego
Prelegent w swoim wystąpieniu przytoczył wyniki badań, które przeprowadzono w latach 2017–2018. Dotyczyły one zróżnicowania cen detalicznych ozdobnego materiału szkółkarskiego na terenie Polski. Ceny analizowano na podstawie 80 cenników i katalogów szkółkarskich z całej Polski (po pięć z każdego województwa). Pod uwagę wzięto najpopularniejsze taksony roślin iglastych i liściastych. Wyniki prezentujemy w tabelach. Jak łatwo zauważyć, ceny na terenie Polski za ten sam towar różniły się znacząco.
Rośliny iglaste
Na przykład, żywotnik zachodni ‘Smaragd’ w woj. małopolskim był o 50% droższy w stosunku do średniej ceny krajowej. Prawdopodobnie cenę tę kształtował popyt. Krzew ten najtaniej można było kupić w woj. podkarpackim (kosztował 37% mniej niż średnio w kraju). Mogło to być spowodowane niższym popytem lub – co jest obserwowane w wielu gospodarstwach ogrodniczym – tym, że nie są liczone koszty, zwłaszcza pracy własnej (a jest zwykle duży).
Rośliny liściaste
W wypadku krzewów liściastych – krzewuszki cudownej i berberysu Thunberga ‘Atropurpurea’ – najdroższe okazało się woj. pomorskie, a najtaniej rośliny te można było nabyć w woj. wielkopolskim, zachodniopomorskim i podkarpackim. To ostatnie w badaniach zwróciło uwagę najwyższymi cenami za bukszpan wieczniezielony (były wyższe o 41% w stosunku do średnich cen krajowych). Na drugim „drogim” miejscu znalazło się woj. małopolskie. Najtaniej w bukszpan można się było zaopatrzyć w woj. podlaskim i śląskim.
