Utrzymanie roślin w szkółce w stanie wolnym od chwastów jest dużym wyzwaniem. Zachwaszczenie w pojemnikach nie tylko źle wpływa na wzrost roślin, ale także obniża estetykę takich produktów, a ręczne usuwanie chwastów jest bardzo pracochłonne. Z tego względu coraz więcej producentów wykorzystuje różne rozwiązania do ściółkowania. Czym ściółkować rośliny? Jednymi z popularniejszych są ściółki sypkie.
Chwasty stanowią jeden z licznych problemów występujących w szkółkach, dlatego ważne jest, aby móc im zapobiegać sprawdzonymi metodami oraz – jeśli to tylko możliwe – niewywierającymi negatywnego wpływu na środowisko.
Jedną z metod walki z chwastami w doniczkach jest używanie różnego rodzaju herbicydów. Naszym zdaniem ograniczenie ilości stosowanej chemii w produkcji roślin powinno być priorytetem wśród producentów, a mulczowanie jest narzędziem, które to umożliwia – mówi Michał Stuchlik, Dyrektor Działu Handlowego Ceres International.
Czym ściółkować rośliny – gotowe produkty
W ostatnich latach do najczęściej wykorzystywanych produktów należą produkty sypkie, do rozsypywania na powierzchni doniczek. Do takich należy SAN TOP – nowy ekologiczny i biodegradowalny produkt, stworzony na bazie łusek gryki, który oferuje firma CERES INTERNATIONAL.
Produkt jest w 100% biologiczny, nie zawiera nasion chwastów czy szkodników. Skutecznie chroni powierzchnię doniczek i multiplatów, nie pozwalając niechcianym roślinom na wybijanie się ponad powierzchnię ziemi – informuje M. Stuchlik.
Mulcz ten jest lekki, co zapewnia łatwą i precyzyjną aplikację – zarówno maszynową, jak i ręczną. Po zastosowaniu tworzy on trwałą „skorupkę” (łuski gryki wymieszane są z ekologicznym klejem, który zostaje aktywowany po kontakcie z wodą – aby powstała „skorupka”, powierzchnię ściółki po aplikacji należy zwilżyć wodą).
Warstwa ta przepuszcza wodę, powietrze i nawozy, a co istotne – nie ma wpływu na wzrost roślin. Jednocześnie nie dochodzi do wysypywania się ściółki podczas transportu roślin. Brak światła słonecznego pod tą warstwą uniemożliwia z kolei kiełkowanie nasion chwastów, które mogą się zdarzyć w podłożu.
Okres trwałości tej ściółki wynosi cały sezon produkcyjny. SAN TOP może być stosowany zarówno do obsypywania doniczek (wszystkich kształtów), jak i do multiplatów. Jak podkreśla M. Stuchlik, wystarczy cienka, 6-milimetrowa warstwa tego produktu – jest to znaczna różnica w porównaniu z rozwiązaniami, do których szkółkarze są od lat przyzwyczajeni. Przykładowo, 1 m3 SAN TOPU wystarcza do obsypania około 20500 doniczek P9, a 1 m3 produktów wymagających warstwy 30 mm spełnia zapotrzebowanie na około 4000 doniczek. To różnica niemal 17 tys. sztuk. Osiągamy więc niespotykaną dotąd wydajność – tłumaczy M. Stuchlik.
Popularną ściółką wykorzystywaną w produkcji kontenerowej w polskich szkółkach jest „mulcz szkółkarski”, czyli zrębki otrzymane z drewna odpadowego drzew iglastych, zabarwione neutralnymi dla środowiska barwnikami i chelatami żelaza (oferują ją m.in. firmy Agaris Poland Sp. z o.o. – dawniej – Hollas Sp. z o.o. oraz Klasmann-Deilmann).
Zaleca się rozłożenie ich 2–4-centymetrowej warstwy na powierzchni podłoża w doniczkach, zaraz po ich posadzeniu. Możliwa jest aplikacja maszynowa lub ręczna tej ściółki. Po posadzeniu należy intensywnie podlać pojemnik z rośliną, podłożem i mulczem, koniecznie od góry, dzięki czemu uzyska się lepsze przyleganie do podłoża. W procesie tym udział biorą resztki żywic i tlenek żelaza, dzięki czemu ściółka jest stabilna i nie osypuje się w razie przewrócenia się doniczki.
Mulcz szkółkarski ogranicza wzrost chwastów, a także wątrobowców, glonów i mchów, ponadto stabilizuje temperaturę i wilgotność podłoża w pojemnikach. Dzięki właściwościom termoregulacyjnym, zimą stanowi ochronę przed przemarzaniem, a latem przed nadmiernym nagrzewaniem się podłoża. Należy jednak pamiętać, że w wyniku stosowania tej ściółki może wzrosnąć zapotrzebowanie na nawozy azotowe.
Czym ściółkować rośliny? W szkółkach wykorzystywany jest także produkt o nazwie Bio-top, uzyskiwany z okrywy nasion migdałowca, które zespolone są klejem roślinnym ze skrobi i mączki (nie absorbującymi wody). Po aplikacji i podlaniu ściółka ta tworzy elastyczną powłokę zapobiegającą kiełkowaniu nasion chwastów. Jak podaje producent, w polu ma ona trwałość co najmniej 10 miesięcy, a w uprawie pod osłonami – minimum 14 miesięcy.
Dzięki obecności kleju nie jest wywiewana z pojemników, przepuszcza powietrze, wodę lub pożywkę. Jak każda ściółka, ogranicza parowanie wody z podłoża w pojemniku. Ulega stopniowej biodegradacji, a do sporządzenia skutecznej ściółki wystarcza stosunkowo cienka, bo 0,5-centymetrowa warstwa.
Aplikacja maszynowa
Na naszym rynku dostępne są obsypywarki do mulczu wszystkich liczących się producentów maszyn, .in. Willburg Projecten B.V. (dystrybutor P.U.H. VENTA Sp. z o.o., CERES INTERNATIONAL Sp. z o.o.), Javo i Visser Horti Systems (Royal Brinkman Polska Sp. z o.o.) czy Martin Stolze B.V. Maszyny te są jednymi z najchętniej kupowanych w ostatnich latach.
Obsypywarki do mulczu są urządzeniami łatwymi do włączenia w ciąg produkcyjny – najczęściej ustawia się je za doniczkarką, a między nimi znajduje się taśmociąg, z kolei za obsypywarką często montuje się taśmociąg z tunelem nawadniającym. Budowa tej maszyny jest niezwykle prosta – składa się z zasobnika na mulcz, elewatora i zsypu. Ściółka podawana jest na powierzchnię podłoża w doniczkach z roślinami, obracanymi między dwoma taśmami (zapewnia to równomierne rozsypywanie materiału ściółkującego na powierzchni podłoża). Nadmiar ściółki gromadzony jest w zbiorniku – może ona być wykorzystana ponownie. Obsypywarki można wykorzystać do aplikacji każdego, sypkiego i lekkiego materiału ściółkującego.
Działanie tej maszyny można obejrzeć tu: https://www.youtube.com/watch?v=MwT8d10lySg
