Odpowiednie zimowanie traw ozdobnych to ważne zagadnienie. Szczególnie wśród zajmujących się zielenią miejską, ale i właścicieli przydomowych ogrodów. Trawa, która przezimuje dobrze ten okres, wiosną będzie bujniejsza, zdrowsza i atrakcyjniejsza.
Warto zadbać o zimowanie traw nawet tych opisanych jako mrozoodporne.
Artykuł powstał na podstawie książki „Poradnik architekta krajobrazu – Trawy ozdobne w miastach” autorstwa dr inż. Moniki Henschke. W tekście:
- Jak przygotować trawy ozdobne do zimowania – podlewanie, nawożenie
- Jak okrywać trawy przed zimą
- Jak zabezpieczyć kortaderię pampasową przed zimą – bardzo wymagająca roślina w tym względzie
Zimowanie traw ozdobnych — jesienne przygotowania
To jak nasze trawy ozdobne przetrwają zimę, zależy nie tylko od pogody. Na nią nie mamy wpływu. Za to mamy wpływ na to, jak przygotujemy nasze rośliny na okres niskiej temperatury. Od odpowiedniego traktowania, zwłaszcza jesienią, zależą szanse na dobre zimowanie traw ozdobnych.
Nie przycinamy traw przed zimą
To na szczęście coraz rzadziej widziany błąd. Niestety zdarza się, gdy ktoś próbuje w taki sposób zaoszczędzić sobie prac wiosną. Przycięcie wczesną jesienią traw ozdobnych może spowodować, że te zaczną wypuszczać nowe pędy. Młode pędy jesienią mają małe szanse na uniknięcie przemarznięcia.
Przycięcie traw późną jesienią natomiast pozbawia je naturalnej ochrony przed zimnym wiatrem i mrozem. Gdy zaczyna padać śnieg, okrywa on roślinę. Pozostawione suche jej części zapewniają swoistą poduszkę powietrza, które izoluje od chłodu. Gdy przycięta roślina jest ich pozbawiona, tracimy istotną warstwę izolacyjną.
Czy wycinać kwiatostany?
Trawy ozdobne to często jedne z niewielu roślin w ogrodzie, które wyglądają atrakcyjnie nawet zimą. Zawdzięczają to pięknym kwiatostanom, które mają dużą trwałość i warto je pozostawić.
Jednak istnieje pewne ryzyko. Jeśli dana trawa ma aktywne ziarniaki, to wiatr może rozsiać je po ogrodzie i okolicy.* Takie samosiejki przy zaplanowanych i regularnych kompozycjach ogrodowych mogą stanowić problem. Zapobiegamy mu, ścinając odpowiednio wcześnie kwiatostany.
Nie nawozimy jesienią
Jesienią nie nawozimy traw ozdobnych. Kontynuowanie nawożenia pobudza roślinę do wzrostu. To zaś znacząco opóźnia przejście rośliny w stan spoczynku. Skutkiem tego może być nieodpowiednie przygotowanie się trawy ozdobnej do zimowania i trudniejsze znoszenie chłodów i mrozu.
Z reguły trawy ozdobne należy nawozić bardzo umiejętnie. Jedne gatunki źle znoszą nawożenie i po kilku latach wykazują już oznaki starzenia.
Inne zaś trawy ozdobne — te ciepłolubne, szybko rosnące i o dużych rozmiarach wymagają wręcz nawożenia. Szczególnie na początku uprawy, by przyśpieszyć wzrost młodych roślin.** Tak więc zalecane jest zapoznanie się z potrzebami poszczególnych gatunków.
Podlewamy, ale nie przesadzamy z tym
Ogólna zasada jest następująca. By zimowanie traw ozdobnych było odpowiednie, nie możemy przesadzać z podlewaniem. Jednak powinniśmy trawy podlewać, zwłaszcza te uprawiane w pojemnikach na balkonach i tarasach. Ważny jest umiar. Zbyt wiele wody może spowodować, że gdy przyjdzie mróz, to uszkodzi korzenie rośliny.
Przelewając trawę ozdobną, nawet tę, która zazwyczaj dobrze znosi mrozy, może spowodować jej przemarznięcie.
Zimowanie traw ozdobnych — zimowe zabezpieczenia
Trawy ozdobne zazwyczaj dobrze znoszą zimę. Zwłaszcza te rośliny, które pochodzą ze szkółek rodzimych. Zimowanie traw ozdobnych jest skuteczniejsze, gdy rośliny są zahartowane w naszym klimacie. Niestety w przetargach często cena jest głównym czynnikiem. Skutkuje to nasadzeniami ze szkółek o klimacie dużo łagodniejszym od występującego w Polsce. O takie rośliny należy szczególnie zadbać i przygotować do zimy.
Ekrany — ochrona przed wiatrem
Zimowanie traw ozdobnych przebiega lepiej na stanowiskach osłoniętych i słonecznych. Niestety nie zawsze można zapewnić takie warunki roślinom. Dotyczy to zwłaszcza tych traw sadzonych w zieleni miejskiej przy ciągach komunikacyjnych.
By zwiększyć szanse roślin na przetrwanie zimy, dobrze jest zastosować ekrany. Ustawiając od wschodu i północy chronimy trawy przed szczególnie zimnymi wiatrami.
Dodatkowo ustawione ekrany od strony jezdni zabezpieczają trawy, ale też i inne rośliny przed solą stosowaną przez drogowców.
Jak i kiedy okryć trawy ozdobne przed zimą?
Najczęściej trawy osłania się najczęściej na przełomie grudnia i stycznia. Można okrywać i wcześniej, jeśli przez kilka kolejnych nocy temperatura w nocy spadnie poniżej zera. Zbyt wczesne okrycie roślin źle na nie wpływa.
Te trawy, których części nadziemne zasychają, okrywamy do wysokości 20-40 cm kopczykiem z kory, torfem, stroiszem, albo włókniną.
Natomiast rośliny o liściach zimozielonych owijamy dodatkowo włókniną na całej długości rośliny. Zabezpieczy to je przed wiatrem, słońcem i zmniejszy parowanie.
Jak zabezpieczyć kortaderię pampasową?
Szczególnego traktowania wymaga kortaderia pampasowa. Okrycie tej rośliny musi zapobiegać dostania się wody do środka kępy. Przede wszystkim należy związać wszystkie liście od góry. Następnie owijamy je szczelnie włókniną. Od dołu należy wykonać kopczyk pokaźnych rozmiarów. Nawet 50 – 100 cm. Materiał powinien być lekki, by zapewniał wymianę powietrza. Dobrze też jest wykonać drenaż, który odprowadzi wodę z topniejącego śniegu lub deszczu.
W rejonach dużych opadów śniegu zaleca się dodatkowo wykonywanie daszków ponad kępą. Dzięki nim śnieg nie przysypie i nie wyłamie rośliny.
Zimowanie traw ozdobnych — podsumowanie
Trawy ozdobne to doskonałe rośliny do warunków miejskich. Często można je stosować i cieszyć się ich zielenią tam, gdzie inne rośliny skazane są na porażkę. Miejskie parki i skwery są też miejscem, gdzie trawy ozdobne mogą znacząco nadać charakter danej przestrzeni i sprawić by kojarzyły się z miejscem odpoczynku i relaksu.
O tych zagadnieniach pisze w swoje książce „Trawy ozdobne w miastach” dr Monika Henschke. Podaje najlepsze taksony tych roślin do odpowiednich zastosowań i stanowisk. Wymienia te, które najlepiej nadają się na szpalery i na solitery.
Osobny rozdział poświęcony jest odpowiedniej pielęgnacji traw ozdobnych. Poznając ten temat, łatwiej sprawimy, że nasze trawy będą co roku wyglądały lepiej. Lepiej tez będą spełniały nie raz trudne zadania postawione przez architektów krajobrazu.
*Lista traw ozdobnych, których to dotyczy znajduje się w książce
** Jak, czym i kiedy nawozić trawy ozdobne znajdziemy w książce