Barbula to niebiesko kwitnący krzew końca lata. Dlatego jest tym cenniejsza dla upiększenia ogrodów i terenów zielonych. Piszemy o tym, czym jest barbula i jakie ma wymagania. Z jakimi roślinami ją komponować i podajemy przykłady najciekawszych odmian.
W artykule:
- Barbula, co to za roślina?
- Warunki uprawy tego krzewu
- Zastosowanie barbuli
- Odmiany barbuli
Barbula (Caryopteris) to jedna z kilku roślin które efektownie kwitną końcem lata. Razem z perowskią (Perovskia), ketmią (Hibiscus), budleją (Buddleja) i hortensją bukietową (Hydrangea paniculata) najczęściej zdobią ogrody końca lata.
Barbula – „niebieska tawuła”
Barbula należy do rodziny werbenowatych (Verbenaceae). W USA nazywana jest potocznie „niebieską tawułą” i czasem ta nazwa występuje w Polsce.
Rodzaj Caryopteris obejmuje krzewy (około 15 gatunków) o liściach sezonowych. Rośliny te występują w Azji Wschodniej. W uprawie najpopularniejsza jest barbula klandońska (C. x clandonensis) – mieszaniec uzyskany przypadkowo jako siewka barbuli szarej (C. incana) rosnącej w pobliżu mongolskiej (C. mongolica), znaleziona przez Artura Simmondsa około 1930 roku. Obecnie oferowana jest grupa form mieszańcowych.
Czy barbule są odporne na mróz?
Barbula w Polsce jest wrażliwa na duże spadki temperatury. Jeśli w rejonie uprawy zdarzają się mrozy poniżej –18°C, rośliny powinny być zabezpieczane np. poprzez kopczykowanie.
W produkcji szkółkarskiej krzewy uprawiane w pojemnikach należy zimować w tunelach lub w szklarniach (temperatura zimą nie powinna w nich spadać poniżej –5°C) lub w przechowalniach, halach bądź chłodniach.
Najlepsza do ich uprawy jest gleba umiarkowanie żyzna, przepuszczalna, o odczynie zasadowym.
Zapraszamy do artykułu w którym piszemy o wymaganiach barbuli i stanowisku na jakim rośnie.
Wykorzystanie barbuli
Ponieważ rośliny nie są w pełni mrozoodporne, ich zastosowanie na terenach zieleni ogranicza się do rejonów najcieplejszych, położonych w strefie 7a. W pozostałych częściach kraju gatunek można wykorzystać do tego celu, ale krzewy należy zabezpieczać przed mrozem.
Podczas łagodnych zim krzewy bez jakichkolwiek uszkodzeń mrozowych przetrwały nawet w Polsce Centralnej.
Barbula może być też atrakcyjną dekoracją tarasów i balkonów. Do jej uprawy należy wybrać większe pojemniki, które na zimę dobrze jest zabezpieczyć przed mrozem.
Z jakimi roślinami łączyć barbulę?
W ogrodach przydomowych barbule są ciekawym uzupełnieniem słonecznych, letnich rabat. Dlatego poszczególne odmiany ładnie się ze sobą komponują. Jednak mogą też być łączone np. z lawendą, tawułą japońską, berberysem Thunberga, trawami czy bylinami (jukka, rozchodnik okazały, liliowiec).
Odmiany barbuli
Prezentujemy wybrane, choć liczne odmiany tych ciekawych i wartych uwagi roślin.
Barbula ‘Arthur Simmonds’
Jest to krzew dorastający do wysokości około 1 m i podobnej średnicy. Pędy ma szare, cienkie, a liście – lancetowate, z ząbkowanym brzegiem, o długości 5–8 cm. Niebieskie kwiaty, o licznych pręcikach dłuższych od korony, zbierają się w niewielkie baldachogrona. Pojawiają się one w kątach liści na wierzchołkach tegorocznych pędów.
Barbula ‘Blaue Donau’
Ten krzew dorośnie do wysokości ok. 0,8 m i średnicy 1,2 m. Kwiaty ma jasnoniebieskie, a ulistnienie zielone. Odmianę wprowadziła do uprawy firma Syngenta ok. 1997 r.
Barbula ‘Elst33’PBR BLUE EMPIRE
Ta barbula jest pokroju wzniesionego, krzaczastego o silniejszym wzroście. Dlatego krzewy osiągają wysokość do ok. 1 m. Ma liczne, niebieskie kwiaty. Liście są lancetowate, bardziej wydłużone niż u gatunku, wąskie, od spodu srebrzyste.
Wyhodowała ją szkółka Boomkwekerij Elst-Van Bergen Mts. z Holandii, zgłoszona do unijnej ochrony prawnej. Reprezentantem hodowcy jest firma Plantipp B.V.
Barbula ‘Ferndown’
Osiąga ona wysokość do ok. 1 m. Ma wzniesiony pokrój. jednocześnie Kwiaty ma ciemniejsze niż np. u odmiany ‘Arthur Simmonds’. Za to liście są ciemnozielone.
Uzyskana ok. 1958 r. w szkółkach Stewarda w Ferndown w Wielkiej Brytanii.
Barbula ‘First Choice’
Ta barbula osiąga wysokość i średnicę 80 cm, krzewy mają zwarty, wzniesiony pokrój. Kwiaty ciemnofioletowoniebieskie, otwierają się wcześniej niż u innych odmian, kwitnienie obfite. Liście jak u gatunku.
To siewka odmiany ‘Ferndown’, uzyskana przed 2002 r. przez Petera Catta ze szkółki Forest Nursery w Wielkiej Brytanii.
Barbula ‘Heavenly Blue’
Osiąga wysokość ok. 1 m i podobną średnicę. Kwiaty są niebieskie, liczne, ale w luźniejszych, niż u odmiany ‘First Choice’, kwiatostanach. Liście są szarozielone. Hodowcą jest dr Grullemans z Wayside Gardens z Ohio (USA). Odmiana otrzymana w 1993 r.
Barbula ‘Inoveris’ GRAND BLUE
To krzew o zwartym pokroju, wysokość i średnica wynoszą ok. 0,8 m. Kwiaty są ciemnoniebieskie, ulistnienie zielone, błyszczące. Sport odmiany ‘Heavenly Blue’ uzyskany w INRA we Francji, odmiana chroniona od 2001 r.
Barbula ‘Janice’ SUNNY BLUE
Wzrost i pokrój jak u odmiany ‘Inoveris’ GRAND BLUE. Kwiaty są ciemnoniebieskie, ulistnienie złotożółte, błyszczące. Hodowcą jest Timothy D. Wood z USA. Do uprawy wprowadzona przez szkółkę Spring Meadow Nursery. Odmiana chroniona od 2010 r.
Barbula ‘Kew Blue’
Osiąga wysokość ok. 0,8 m i nieco większą średnicę – do 1 m. Kwiaty są ciemnoniebieskie, ulistnienie jest zielone. Uzyskana w Królewskim Ogrodzie Botanicznym w Kew w Wielkiej Brytanii ok. 1954 r.
Barbula ‘Korball’ BLUE BALOONTM
To zwarty krzew o ładnym, regularnym pokroju, osiągający średnicę 0,7 m. Kwiaty są intensywnie niebieskie, zebrane na wierzchołkach pędów w krótkie „kwiatostany” – mini balony. Liście są błyszczące, od spodu srebrzyste. Odmiana uzyskana w Austrii przez Helmuta Prica. Wprowadzona do uprawy przez firmę Kordes Jungpflantzen, chroniona znakiem towarowym.
Barbula ‘Lisaura’ HINT OF GOLD
Ma pokrój zwarty, gęsty, wysokość roślin i średnica wynoszą ok. 80 cm. Kwiaty są niebieskie, liście złotożółte, szczególnie wiosną i na początku lata, później – zielonkawożółte. Otrzymana w firmie Liss Forest Nursery Ltd. z Greatham Liss w Wielkiej Brytanii. Chroniona od 2009 r.
‘Lissilv’ STERLING SILVER
Ma pokrój i charakter wzrostu jak odmiana ‘Lisaura’ HINT OF GOLD. Kwiaty są niebieskie, liście srebrzystoszare, szczególnie latem są bardzo efektowne. Uzyskana w szkółce Liss Forest Nursery Ltd. z Greatham Liss w Wielkiej Brytanii. Zgłoszona do ochrony w 2008 r., a ochronę przyznano dwa lata później.
‘Summer Sorbet’
To krzew o silniejszym wzroście, osiąga wysokość 1,2 m i średnicę do 1,5 m. Kwiaty są błękitnoniebieskie. Liście są zielone z żółtym obrzeżeniem, krzewy są bardzo efektowne wiosną i latem. Odmiana otrzymana w firmie West End Nurseries w Wielkiej Brytanii. Zgłoszona do ochrony w 2002 r., prawnie chroniona od 2005 r.
‘White Surprise’
Osiąga wysokość ok. 80 cm i średnicę 1,2 m. Kwiaty są jasnoniebieskie. Liście są biało obrzeżone. Hodowcą jest Jan Jacob Bos z Holandii, uzyskał ją jako sport odmiany ‘Arthur Simonds’.
Barbula ‘Worcester Gold’
To krzew dorastający do wysokości ok. 80 cm i średnicy 1 m. Kwiaty są błękitnoniebieskie, liście wiosną jasnożółte, później żółtozielonkawe, mniej efektowne niż u innych żółtolistnych form. Hodowcą odmiany jest Claude Palmer ze szkółki St John’s Nurseries z Worcester w Wielkiej Brytanii. Uzyskana ok. 1970 r.
Artykuł ukazał się w magazynie „Szkółkarstwo” 5/2015.
Barbula, niebieskie kwiaty jesieni. Podsumowanie
Niezwykłość barbuli to niebieskie kwiaty jesienią. W porze roku, kiedy zaczynają dominować żółcie, złoto, czerwienie i brąz, te niebieskie kwiaty mocno się wyróżniają i kontrastują. Z tego powodu mogą one, choć czasowo trafić na kompozycje centralne, które na pewno przykują uwagę.
Wielość dostępnych gatunków jest gwarancją, że któraś na pewno trafi w gusta i wymagania. Pamiętajmy jedynie o tym, by krzew ten zabezpieczyć przed mrozem na zimę.
